An Drochaid Eadarainn Tha i seo 'na làraich-lìn a sholaraicheas dorust fosgailte do dhualchas beò na Gàidhlig mar a chìthear, a chluinnear 's a chleachdar a' là an-diugh ann an Gàidhealtachd na h-Albann Nuaidh.
An Drochaid Eadarainn
Siorramachd Inbhir Nis
Nòs a’ bhìdh
Ìosban agus Maragan
Ìosban agus Maragan
Anns a’ phìos seo, tha Ceataidh Magaidh a’ deanadh diùbhir eadar maragan dubha agus ìosban. Bhathas ag ithe an dà sheòrsa mar bhiadh sònraichte aig àm na Nollaig.
Neach-aithris: Séidheag Nic’illeMhaoil
In this clip, Katie Maggie explains the difference between maragan dhubha and ìosban, special sausages often eaten at Christmas time.
Dans ce clip, Katie Maggie explique la différence entre le maragan dhubha et l’ìosban, saucisses spéciales qu’on mangeait souvent à Noël.
Ceitidh: Na caolan, bhiodh ‘ad ’deanadh maragan.
Seumas: Caolan na muiceadh?
C: Chan e, mhàrt. Agus an caolan, caolan mhòr, bha `ad `dèanadh air an isbean.
S: Dé `n diofar a th’ ann eadar ìosban agus marag?
C: Uell, chan eil ann a’ marag ach fuil `s beagan de fhlùir, agus salann, beagan de shalainn agus uinneanan. Bha `ad `ga bruich, chuir `ad sin `s an àmhainn.
S: Sin an té dhearg?
C: `S e. Marag dhubh `s marag bhàn. Agus an fheadhainn, an caolan mhòra, bha thu `toirt leat __? dheirich aig a’ mhàrt `s `ga sliseadh. Bha `ad a’ sin a’ fhaighinn block agus hatchet, `s bha `ad `ga gearradh suas na chunks bheaga, agus bha `ad a’ sin a’ cur poile de spices, de stuff ann `s poile de dh’ uinneanan. Agus bha `ad `gan crochadh dha `n ceiling dhe `n taighean air a’ lobht’. Bhiodh `ad sàbhailte `s chrochadh `ad ann a’ sin e. Bhiodh `ad aca aig Nollaig.
S: Bhiodh. Bha `ad blàsda fhéin math cuideachd.
C: Bha, bha. Bha mo phiuthar, bhiodh i `gan deanadh dar a bha i `s an town. Bhiodh ise `faighinn na steak `s `ga geàrradh suas, agus gheobhadh i nylon stocking `s chuireadh i ann e agus chrochadh i agus bha e seòrsa de cho math bheireadh tu ás a’ stuff ach an t-isbean bha thu ga gearradh na chunks ach cha b’ urrainn dhut sin a dhèanadh ann a stocainn.
S: Cha b’ urrainn, cha b’ urrainn. Dh’ fhaoidte gu rachadh siod a’ sàs `nad sgornan.
C: Siubhair, siubhair.
© Cainnt mo Mhàthar
Tar-sgrìobhadh: Sgioba a' Phroiseigt 2012
Preparation of special sausages often eaten at Christmastime.
Préparation de saucisses spéciales souvent consommées à Noël.
Ceataidh Magaidh ni’n Aonghais Ailein
`S e boireannach calma a th’ann an Ceataidh Magaidh ni’n Aonghais Ailein (NicDhòmhnaill). Chaidh a breith `s a togail 's a’ Mhaise far na thuinich a cuideachd, Dòmhnallaich às Eige. `S e a bu chosnadh dhi a dhol bho thaigh gu taigh le each `s uagan a’ creic iasg. Bha cliù aice-se cuideachd a bhith `g ionnsachadh each a bhiodh treabhadh agus ag obair `s a’ choillidh, ciùird gun a bhith cumanta measg bhoireannach r’ a linn. O `n a bha i bìodach, tha Ceataidh Magaidh air a bhith gu comharraichte spéiseil air beathaichean, beag na mór 's a bhios 'ad.
Neach-aithris: Séidheag Nic’illeMhaoil
Katie Maggie MacLeod was born and raised at Broad Cove Marsh. She began making a living selling fish around the county, traveling by horse and wagon. Her developed knowledge and skill with horses led to work training, ploughing, roadwork and other jobs that were not typical for women at that time.
Katie Maggie MacLeod est née et a grandi à Broad Cove Marsh. Elle a commencé à gagner sa vie en vendant du poisson dans le comté, qu’elle arpentait à cheval avec son chariot. Elle est devenue experte des chevaux, ce qui l’a conduite à travailler dans des emplois peu courants pour les femmes à l’époque : dresser des chevaux, labourer, travailler sur les routes, etc.