An Drochaid Eadarainn Tha i seo 'na làraich-lìn a sholaraicheas dorust fosgailte do dhualchas beò na Gàidhlig mar a chìthear, a chluinnear 's a chleachdar a' là an-diugh ann an Gàidhealtachd na h-Albann Nuaidh.
An Drochaid Eadarainn
Crìochan Chamuis Anna
Stòraidhean is Naidheachdan
A' Réiteach
Facal-toisich
Cleachdadh a bh’ ann, air a bhiodh fear deònach air té a phòsadh. Dheigheadh e fhéin agus caraid a bhruidhinn r' a h-athair. Mar bu trice, thigeadh iad gu còrdadh. Bhiodh suipeir mhór aca le pòsadh `s banais ann goirid as a dheaghaidh sin.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
The practice whereby the young man, hoping to marry, in the company of a friend to speak for him would visit the father of the prospective bride. Usually they would come to an agreement. This was followed by a supper, and the wedding would take place shortly thereafter.
A' Réiteach
(Bha) balach a' dol a choimhead airson bean bho chionn fhada, bliadhnaichean air ais, nuair a bhiodh iad dol a choimhead airson bean, dh'fheumadh 'athair a dhol còmhla ris. 'S e réiteach a bh' ac' air, air a' sin. Agus, dheigheadh an t-athair is a mhac, dheigheadh iad chun an taigh'. 'S bhruidhneadh iad mu dheidhinn a' nighean 's bhiodh a h-uile dad a chur air dòigh ann a' shin. 'S dheanadh iad an uair sin suipear mhór 's dh'itheadh iad a' suipear 's dheigheadh iad dhachaigh. Phòsadh iad an ceann tìde. Cha bhiodh iad glé fhada gun phòsadh as deoghaidh sin. Bha iad a' toirt seachad bó leis a' nighean. A h-uile nighean a phòsadh an uair 'ud, dh'fheumadh iad, dh'fheumadh a h-athair bó a thoirt dhi.
Tar-sgrìobhadh: Sgioba a' Phroiseigt 2012
© Cruinneachadh Beul-Aithris Gàidhlig Cheap Breatainn, Sruth nan Gàidheal
The practice of courting a bride is described.
Seònaid Mairead ni'n Dhòmhnaill Iain `ic Iain
Rugadh Seònag Mairead ni'n Dòmhnall Iain `ic Iain ann an Breton Cove. `S ann à Leòdhas a thàinig a sinnsearan. Mun do phòs i Ruairidh MacLeòid, bha i ri obair nan giomach. Nam biodh cuideigin `s a' cheàrnaidh bochd, dh' éibheadh cuideigin oirre feuch an deanadh i leigheas. Gun teagamh sam bith, thigeadh i agus dh' fhanadh i ann gus am biodh an duine bochd na b' fheàrr. Bha i gàbhaidh measail air cuideachd is ceòl agus bha i ainmeil gu fuine.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
Jessie Mary MacLeod (née MacInnis) was born in Breton Cove. Her people were from Lewis. Before she married Roddie MacLeod, she worked in a lobster factory at Breton Cove shore. If anyone was sick in her neighbourhood, they would call her to come. Without doubt or hesitation, she would go and stay till the person was well again, no matter the duration. She was an exceptional hostess, loved company and music and was a terrific baker.