log asteach
logo

Crìochan Chamuis Anna

Cleachdaidhean nam Féilltean

An t-Sacramaid

Facal-toisich

Na cleachdaidhean a bh’ann mu 'n t-Sàcramaid. Thigeadh daoine cruinn aon uair `s a' bhliadhna fad beagan lathaichean. Dh’fhuirgheadh iad 's na taighean mun cuairt, a’ frithealadh sheirbheisean `s an eaglais. Bhiodh suas ri lethcheud duine a’ gabhail biadh le chéile.

Neach-aithris: Seumas Watson

Customs relating to the Sacrament. People would gather over a few days once a year to attend a series of services in the church. They would stay in the houses nearby, with up to fifty being given dinner in a single house.

See video

Sìne ni'n Mhurchaidh Dhòmhnaill Bhig:  Air a bha Sàcramaid againn, bhiodh Sàcramaid againn aon uair am bliadhna.  Agus air a bhiodh Sàcramaid ann, bhiodh ministear a' tighinn ás ait' eile agus bha daoine a' tighinn ás a h-uile àit' (a bhiodh) timcheall.  Agus bhiodh 'ad a' fuireach aig an taigh, aig na taighean, aig na taighean faisg air an eaglais.  Agus bhiodh 'ad ann oidhche DiArdaoin, DiHaoine, DiSathairne 's Là na Sàbainn.  Uairean thigeadh 'ad dhachaigh Là na Sàbainn - oidhche; ach DiLuain, b' àbhaist dhaibh a bhith dol dhachaigh.  Ach bhiodh móran daoine ann, 's bhiodh sinn a's an eaglais.  An uairsin, 's dòcha gum biodh dà fichead 's deich againn airson dìnneir 's an uairsin bhiodh a h-uile duine cho trang 'faighinn biadh deiseil agus an uairsin na soithichean a' nighe.  Agus an uairsin, a' dol air ais dha 'n eaglais a-rithist, 's latha fada, cruaidh.  (gàire)

Séidheag ni'n Aonghais Iain Pheadair: Seadh, tha mi cinnteach.

Sìne:  An uairsin, bhiodh sinn a' dol air ais dha 'n eaglais seo uair 's cairteal na uair, 's dòcha nach fhaide na sin. Thigeadh sinn dhachaigh 's suipeir a dhèanamh 's soithichean a-rithist.

Séidheag:  Turas a-rithist!  Agus a' robh Gàidhlig a's an eaglais an uairsin?

Sìne:  Bha.  Air DiHaoine, bhiodh ceist aca, bhiodh an ceist ann an Gàidhlig.  Ach na bliadhnaichean fo dheireadh bha daoin' a' cur 'mach ceist a's a Bheurla.  Agus bhiodh 'ad a' bruidhinn air.  Bhiodh aon duin' a' cur  amach ceist agus an uair sin bhiodh na daoine a' bruidhinn air sin.

Tar-sgrìobhadh: Steafan Dyke
Air a dheasachadh le: Sgioba a' Phroiseigt

Description of the gathering for Communion on the North Shore.

Description du rassemblement pour la Communion sur la Rive Nord.

Sìne ni’n Mhurchaidh Dhòmhnaill Bhig

Chaidh Sìne ni’n Mhurchaidh Dhòmhnaill Bhig a bhreith aig Cùl na h-Aibhne Bige, Cladach a Tuath. 'S i a' phiuthar a `s òige a th' aig Mòr NicDhòmhnaill bean-phòsda MhicAonghais. Cluinnear seanchas Mòir air a' làraich-lìn Cainnt mo Mhàthar. Bha am bràthair, D.J., `na fhear-tagraidh na Gàidhlig as leth r'a linn. Thàinig an cuideachd à Leòdhas. Bha Sìne air fhastadh `na banaltram fad bhliadhnaichean shios anns na Staitean Aonaichte agus fad treis ann an Ceap Breatainn cuideachd.

Neach-aithris: Seumas Watson

Jean MacKay was born in Rear Big River, North Shore. She is a younger sister of Sadie MacInnis, who can be heard on Cainnt Mo Mhàthar,and the late Gaelic advocate D.J. Her ancestors came from Lewis. Jean worked for many years as a nurse in Boston and Industrial Cape Breton.

Jean MacKay est née à Rear Big River, sur la Rive Nord du comté de Victoria. Elle est la cadette de Sadie MacInnis. Ses ancêtres étaient originaires de Lewis, ce qu’on reconnaît à son fort accent de Lewis. Jean a été pendant de nombreuses années infirmière à Boston et dans les régions industrielles du Cap-Breton.